لمینت دندان (Dental laminate) که گاهی به آن ونیر (Veneer) نیز‌گفته میشود، روکش نازکی‌است که همرنگ دندان، و جهت بهبود زیبایی لبخند و ظاهر کلی فرد طراحی‌شده‌است. وقتی قطعات کوچک لمینت روی دندان ها قرار می‌گیرند، باعث تغییر رنگ، شکل، اندازه یا طول دندانها به وضعیت دلخواه فرد می شوند. لمینت‌ها بجز مزایای زیبایی شناختی، مزایای دیگری نیز‌دارند از جمله اینکه در مقایسه با مینای دندان، مقاومت و قدرت دندانها را افزایش می‌دهند. با‌پوشاندن ناهمترازی و سایر عیوب دندان، ردیف دندانها را مرتب و یکنواخت نشان می‌دهند.
لمینت‌ها را میتوان از جنس پرسلن (چینی)، یا مواد کامپوزیت رزین تهیه کرد. لمینت‌های دندان چینی بهتر از کامپوزیت رزین در برابر لکه ها مقاومت می کنند. بعضی‌ها روکش های پرسلن را از این نظر که در برابر لکه‌ها مقاوم‌ترند و ویژگی‌های بازتابش نور در آنها به دندانهای طبیعی نزدیک‌تر است، ترجیح می دهند. شما باید درباره انتخاب بهترین و مناسب‌ترین مواد روکش برای دندانهایتان با دندانپزشک مشورت کنید.
انواع لمینت دندان
در دو نوع ونیر کامپوزیت و لمینت سرامیکی دسته بندی می شوند. که نوع لمینت کامپوزیتی دندان به دلیل انتخاب نوع رنگ و ضخامت کمی که دارد (معمولا ۵/۰ میلی متر است) و همچنین عدم نیاز به تراش دندان محبوبیت بیشتری دارند. از دیگر محاسن لمینت کامپوزیتی میتوان به اصلاح طرح لبخند و فرم دهی آن با توجه به فیزیک صورت اشاره کرد. همچنین شما میتوانید از خدمات ترمیم دندان که به راحتی توسط متخصص انجام میشود بهره بگیرید.
لمینت سرامیکی دندان یا پرسلن ونیر که قیمت آن نسبتا بالاتر از نوع کامپوزیتی است، در اکثر موارد نیاز به تراش و گاهی فرم دهی دندان دارد و معمولا در لابراتوار ساخته میشود. اما از نظر انتخاب نوع جنس و شفافیت تنوع بیشتری دارد و البته ظاهر زیبای آن که یکی از مهمترین پارامتر های انتخاب توسط افراد است. به علت کیفیت و ماندگاری بیشتر این نوع لمینت برای افراد بهتر است.
موارد کاربرد لمینت دندان
لمینت دندان برای شرایطی که دندان اصلی دارای نقایص کانتور، شکل یا رنگ است، گزینه ایده‌آلی است و معمولا از آن برای اصلاح موارد زیر استفاده می شود:
- دندان هایی که به دلیل عصب‌کشی، مصرف تتراسایکلین یا سایر داروها، دریافت بیش از حد فلوراید، تاثیر رزین‌های پر‌کننده، و دلایل دیگر دچار تغییر رنگ شده‌اند.
- دندانهایی که در اثر ساییدگی تغییر کرده‌اند.
- دندانهای ترک‌خورده یا شکسته
- دندانهای نامرتب، ناهموار یا نامنظم
- دندانهای فاصله‌دار ( برای بستن فاصله میان دندان )
چه افرادی نمی توانند دندان های خود را لمینت کنند؟
این روش برای افراد زیر مناسب نیست و توصیه نمی‌شود:
- افرادی که دندانهای آنها به دلیل پوسیدگی یا بیماری لثه فعال ناسالم است.
- افرادی که دندان آنها در نتیجه پوسیدگی، شکستگی، پر‌کردن (در دندانهای بزرگ) ضعیف‌شده است.
- کسانی که روی سطح دندان خود مینای کافی ندارند.
- افرادی که دچار دندان قروچه هستند و دندانهای خود را به هم می سایند. زیرا این عادت می تواند باعث ترک‌خوردن یا‌شکستن روکش‌ها شود. برای اطلاعات بیشتر می توانید مطلب دندان درد و دندان قروچه را مطالعه کنید.
مزایا لمینت دندان چیست؟
- اصلاح طرح لبخند: همان طور که می دانید داشتن لبخندی زیبا یکی از معیار های زیبایی می باشد. لمینت با پوششی که بر روی دندانهای زرد‌شده ایجاد می‌کند می تواند طرح لبخند شما را زیباتر کرده و اعتماد به نفس شما را افزایش دهد.
- کم تهاجمی بودن لمینت: معمولا برای نصب لمینت‌های دندانی باید مقداری از تاج دندان تراش‌داده شود اما میزان این تراش نسبت به روش های مشابه کمتر می باشد و آسیب چندانی به دندان ها وارد نمی شود.
- مقاومت بالا در برابر تغییر رنگ: یکی از مزایا لمینت دندان مقاومت بالا در برابر زرد شدن و تغییر رنگ می باشد. در صورتی که نکات بهداشتی را رعایت کرده و به رژیم غذایی خود توجه ویژه ای داشته باشید می توانید به مدت زیادی از درخشندگی لمینت ها برخوردار شوید.
- طبیعی بودن ظاهر لمینت: با توجه به این که لمینت دندان ها در رنگ های مختلف موجود می باشند می توان نزدیک ترین رنگ که به رنگ دندان های طبیعی نزدیک باشد را انتخاب کرد.
- دوام بالا
- طول درمان کوتاه
عوارض و مشکلات لمینت دندان چیست؟
- عدم امکان ترمیم : در صورتی که دندان شکستگی یا پریدگی شود امکان ترمیم مجدد وجود ندارد و باید حتما آن را تعویض کنید.
- عدم برگشت‌پذیری لمینت : با توجه به این که هنگام قرار‌دادن لمینت بر روی دندانها مقداری از لایه سطحی دندان تراشیده میشود نمی‌توانید بعد از مدتی استفاده، آن را برداشته و جای آن را با چیز دیگری پر‌نکنید. به همین دلیل افرادی که نمی خواهند برای همیشه این حالت را تجربه کنند بهتر است از روش های دیگر مانند کامپوزیت دندان برای زیبایی دندان های خود استفاده کنند.
- قیمت بالا
- ایجاد حساسیت های دندان
- امکان پوسیدگی دندان در صورت انجام لمینت توسط افراد غیر متخصص
مراحل لمینت دندان
تهیه لمینت دندان معمولاً نیاز به سه بار رفتن به مطب دندانپزشک دارد. که بار اول آن برای مشاوره و دو بار دیگر برای زمینه آماده‌سازی و کار‌گذاشتن لمینت می‌باشد.
مرحله اول از مراحل لمینت دندان، مشاوره
در جلسه مشاوره ابتدا شما اهداف مورد نظرتان را با دندانپزشک در میان می‌گذارید. با توجه به این اهداف، دندانپزشک دندان ها را معاینه می کند تا مطمئن شود لمینت برای شما مناسب است. وی همچنین ممکن است برای بررسی دقیق‌تر، از دندانها با اشعه ایکس تصویربرداری کند، یا با تهیه یک نمونه تصویربرداری زیبایی (cosmetic imaging)، به شما نشان دهد که بعد از لمینت چه شکلی خواهید شد.
مرحله دوم لمینت، آماده‌سازی
لمینت‌دندان در حقیقت جانشین بخشی از مینای دندان میشود. به همین دلیل ابتدا باید مقدار کمی از مینای سطح دندان برداشته‌شود تا فضای مناسب برای قرار‌دادن لمینت روی دندان ایجاد شود. مقدار مینایی که تراشیده میشود در بیشتر موارد بین سه دهم تا یک میلی متر است که تقریباً برابر با ضخامت روکش لمینت است. این کار می تواند با بی‌حسی یا بدون آن صورت بگیرد. بعد از تراشیدن مینا، دندانپزشک قالب یا مدلی از دندان شما ایجاد می‌کند و آن را به آزمایشگاه دندانپزشکی ارسال می‌کند تا لمینت سفارشی شما ساخته شود. معمولاً ۲ تا ۴ هفته طول می‌کشد تا روکش های لمینت از آزمایشگاه برگردند. در این فاصله برای پوشاندن دندانها از روکش‌های موقت استفاده میشود.
مرحله سوم ، اتصال (Bonding)
آخرین مرحله، قرار‌دادن لمینت روی دندان است. دندانپزشک قبل از‌چسباندن دائمی لمینت با سیمان مخصوص، آن را روی دندان می‌گذارد تا تناسب و رنگ آن را بررسی کند. در صورت لزوم، آن را مرتبا برداشته، برش می دهد تا به تناسب مورد نظر برسد. رنگ روکش را می توان با سایه سیمان مورد استفاده تنظیم کرد. وی سپس دندان شما را تمیز کرده، جلا می دهد و کمی سطح دندان را زبر می‌کند تا اتصال قوی‌تری ایجاد شود.
بعد از آن سیمان مخصوصی که معمولا یک رزین حساس به نور است را، به روکش می‌زند و آن را روی دندان شما قرار می‌دهد. وقتی که روکش در جای درست خود قرار‌گرفت، وی نور درمانی خاصی به آن می‌تاباند تا مواد شیمیایی موجود در سیمان فعال‌شده، سفت شدن آن تسریع شود. نهایتا، سیمان اضافی پاک‌شده، ردیف دندانها بررسی و هرگونه تنظیمات لازم انجام میشود. احتمالا دندانپزشک از شما خواهد خواست که طی دو هفته آینده برای ویزیت پیگیری مراجعه کنید.
مراقبت‌های بعدی
در صورتی که از لمینت خوب نگهداری شود، بین ۷ تا ۱۵ سال ماندگار خواهد بود. البته، نگهداری از دندانهای لمینت شده نیازمند اقدامات خاصی نیست. رعایت اصول اولیه بهداشت دهان و دندان، مانند روزی دوبار مسواک زدن، هر روز نخ دندان کشیدن و شستشوی دهان با دهان شویه های ضد عفونی کننده، کفایت می‌کند. احتمالا دندانپزشک به شما توصیه می‌کند از فشار آوردن بر دندانهای لمینت شده جهت شکستن و خرد کردن اجسام سخت بپرهیزید، و از سیگار کشیدن و خوردن غذاها و نوشیدنی هایی مانند چای و قهوه، که باعث تغییر رنگ دندان میشوند، خودداری کنید.
