کامپوزیت زیبایی دندان: زیبایی دندانها و داشتن لبخند جذاب هر چهره‌ای را متفاوت خواهد کرد. اما لبخند زیبا دیگر یک آرزو نیست و همه می‌توانند از علم دندانپزشکی زیبایی بهره ببرند تا صاحب دندان‌هایی سالم و زیبا شوند. در دندانپزشکی از روش‌های مختلفی برای ترمیم دندانها و زیباسازی آنها استفاده می‌شود که یکی از آنها کامپوزیت دندان یا کامپوزیت ونییر است.
کامپوزیت دندان چیست؟
کامپوزیت زیبایی دندان در واقع همان موادی است که برای پر کردن دندانها استفاده می‌شود. مواد کامپوزیتی به صورت خمیری‌بوده و همرنگ دندان‌هاست که یک لایه نازک از آن بر روی سطح دندان قرار‌می‌گیرد و فرم‌داده می‌شود. برای تثبیت این مواد، دندانپزشک پس از فرم‌دهی بر روی دندان، آن را به کمک نور آبی سخت می‌کند.
انواع کامپوزیت دندان
کامپوزیتها مواد رزینی هستند که با توجه به تعداد و اندازه ذرات‌شان در دسته‌های مختلف قرار می‌گیرند و کاربردهای مختلفی نیز دارند. به طور کلی می‌توان مواد کامپوزیتی را به چهار گروه تقسیم کرد.
- کامپوزیت نوع هیبرید
- کامپوزیت میکروفیلد
- کامپوزیت نانوفیلد
- IPS ونیرها
هر کدام از این کامپوزیتها موارد استفاده مخصوص خود را دارند. چرا که در دندانهای جلو زیبایی و درخشندگی عامل مهم است و در دندانهای عقب داشتن استحکام کافی که بتواند نیروهای جویدن را به خوبی تحمل کند.
کامپوزیت نوع هیبرید:
کامپوزیت‌های دندانهای خلفی ذرات بزرگتر و استحکام بیشتری دارند و معمولا از نوع هیبرید هستند.
کامپوزیت میکروفیلد:
برای ترمیم دندانهای جلویی از کامپوزیت‌های میکروفیلد استفاده می‌شود که ذرات ریزتر و استحکام کمتری دارند اما در عوض سطح صاف‌تر و براق‌تر و درخشان‌تری بعد از پالیش از خود به جای می‌گذارند. هر اندازه که سطح کامپوزیت صاف‌تر باشد رنگ‌گرفتن آن و نیاز به پالیش‌های دوره‌ای به مرور زمان کمتر خواهد شد.
کامپوزیت نانوفیلد:
امروزه کامپوزیت‌های نانوفیلد هم در بازار هستند تا بتوانیم استحکام و زیبایی را همزمان در ترمیم دندانها به دست بیاوریم.
IPS ونیرها (یا کامپوزیت ای پی اس): یکی دیگر از انواع کامپوزیت که جدیدا مورد استفاده قرار می‌گیرد، IPS ونیرها (کامپوزیت های سرامیکی ) هستند. این کامپوزیت ها به علت داشتن ذرات سرامیکی نسبت به نسل‌های قبل دارای ثبات رنگ و استحکام بالاتری هستند و بیشترین تشابه ظاهری را به لمینت های سرامیکی دارند.
تمام انواع کامپوزیتها در رنگ‌های مختلفی ارائه می‌شوند. این رنگ‌ها از رنج رنگ نرمال‌گرفته تا رنگ‌های بسیار سفید و یخچالی در دسترس هستند.موارد درمانی استفاده از کامپوزیت دندان
درمان کامپوزیت زیبایی دندان، برای موارد و مشکلات دندانی بسیاری مورد استفاده قرار‌می‌گیرد که برای آشنایی بیشتر موارد استفاده از کامپوزیت دندان در ادامه آورده‌شده است. اگر دارای یکی از مشکلات زیر باشید می‌توانید از درمان کامپوزیت برای اصلاح شکل ظاهری دندانهایتان بهره‌مند شوید.
- اصلاح شکل و فرم و رنگ دندانها
- برای اصلاح ظاهر دندان‌هایی با فرم غیر طبیعی همچون دندانهای ریز یا میخی شکل
- اصلاح فاصله میان دندانها که با استفاده از کامپوزیت فواصل بین دندانها بسته می‌شوند.
- افرادی که تمایل به داشتن دندانهای بیش از حد سفید دارند، این کار با بلیچینگ امکان پذیر نیست و لازم است که از کامپوزیت یا لمینت دندان برای سطح دندانها استفاده کرد.
- افرادی با نامنظمی خفیف در دندانها، می‌توانند از درمان کامپوزیت به جای ارتودنسی استفاده کنند.
مزایای کامپوزیت دندان
کامپوزیتها می‌توانند رنگ و فرم و چرخش دندانها را اصلاح کنند یا فاصله بین دندانها را ببندند. در این روش دندانها تراش نمی‌خورند و کامپوزیت دندان روی سطح دندان چسبانده می‌شوند.
یکی دیگر از مزایای کامپوزیت دندان این است که هزینه کمتری نسبت به لمینیت‌های سرامیکی دارند. علاوه بر این در صورتیکه دچار پریدگی یا شکستگی شوند به راحتی قابل ترمیم هستند. ونیر کامپوزیتی دندان (لمینت کامپوزیتی) در یک جلسه قابل انجام‌است و معمولا نیاز به تزریق داروی بی‌حسی ندارد. مگر اینکه پوسیدگی وجود داشته باشد یا دندانها به علت سایش حساس شده باشند.
معایب کامپوزیت دندان
اما کامپوزیتها بنا به عادات تغذیه‌ای مثل مصرف چای، قهوه، غذاهای رنگی و رب‌دار و تناوب مسواک‌زدن بیمار در دوره‌های زمانی مختلف نیاز به پالیش دارند و میزان زرد شدن کامپوزیت بیشتر از انواع لمینت سرامیکی است.
در درمان‌هایی که محدود به یک یا چند دندان است، کامپوزیت، درمان انتخابی مناسب برای بیمار است. در صورتی که تعداد بیشتری از دندانها نیاز به اصلاح لبخند داشته باشند، بهتر است از درمان‌های کامل‌تری مثل لمینت سرامیکی دندان استفاده کرد.
مراحل انجام کار
قبل از انجام درمان کامپوزیت زیبایی دندان ابتدا باید سلامت کامل لثه‌ها بررسی شود و هر گونه التهاب لثه درمان شود. بعضی از پوسیدگی‌ها در دندانهای جلو را می‌توان همزمان با انجام درمان زیبایی برداشت و ترمیم کرد.
۱- در ابتدا سطح دندان کاملا با برس تمیز می‌شود.
۲- کمی از مواد کامپوزیت با رنگ مورد نظر شما به صورت امتحانی بر روی دندان قرار‌داده می‌شود تا شما رنگ را روی دندان‌تان ببینید و تایید کنید. معیار اصلی در انتخاب رنگ نظر و سلیقه شماست. می‌توان از رنگ‌های کاملا طبیعی گرفته تا رنگ‌های بسیار سفید و یخچالی را برای دندان در نظر گرفت. در این میان می‌توان از مشورت با دندانپزشک هم برای انتخاب رنگ مناسب چهره نیز بهره گرفت.
۳- دندان خشک می‌شود و فرآیند درمان آغاز می‌شود.
۴- مواد قرار‌گرفته روی دندان به کمک نور آبی سفت می‌شوند.
۵- در نهایت اضافات برداشته می‌شود و برای ایجاد یک سطح درخشان و کاملا صاف و فاقد تضاریس، پالیش کامل انجام می‌شود و بلندی‌های مواد گرفته می‌شود تا از لب پریدگی جلوگیری شود.
بهتر است در جلسه بعد پالیش نهایی تکرار شود. علاوه بر این در فاصله بین این دو جلسه می‌توانید نظرتان را نسبت به بیرون زدگی یا فرورفتگی سطح یا تغییرات مطابق با سلیقه خود را یادداشت کنید تا در جلسه دوم برایتان اجرا شود. از آنجا که این کار کاملا به مهارت و هنر دست دندانپزشک بستگی دارد، بهتر است این کار توسط متخصص ترمیمی و زیبایی انجام شود.
چه کسانی نباید کامپوزیت دندان انجام دهند؟
۱- افرادی که به علت بهداشت نامناسب یا ونیرکامپوزیت غیراصولی قبلی لثه های ناسالم دارند. معمولا لثه ها در این افراد به صورت متورم و قرمز است و در اثر مسواک و نخ دندان به راحتی خونریزی می کند. برای این افراد باید ابتدا درمان لثه انجام شود. کامپوزیت های قبلی برداشته شود و بعد از ترمیم و بهبود لثه، ترمیم کامپوزیت جدید را قرار داد.
۲- افرادی که بهم ریختگی شدید دندانی دارند: شاید در نگاه اول به نظر برسد که دندانها با کامپوزیت ردیف می شوند، اما در واقع این کار باعث تشدید مشکلات لثه و پوسیدگیهای شدید می شود. لازم‌است ابتدا درمان ارتودنسی انجام‌شود و بعد از پایان‌یافتن درمان در صورت نیاز کامپوزیت یا لمینت دندان انجام‌شود.
۳- افرادی که دندان قروچه شدید دارند: در این افراد پریدگی و شکستگی های شدید و مداوم اتفاق می افتد. در صورت نیاز باید نایت گارد برای این افراد تجویز شود.
۴- ناهنجاری های فکی: افرادی که فک بسیار جلو یا عقب دارند، معمولا با ونیر کامپوزیت به نتیجه خوبی نمی رسند. چون مشکل در ساختار اسکلتی آنهاست. بهتر است طبق نظر متخصص ارتودنسی، از ترکیب ارتودنسی و جراجی فک استفاده کنند.
چگونگی مراقبت‌های پس از درمان کامپوزیت:
۱- شکستن پسته، تخمه، بادام و انواع خوراکی‌های سخت یا جویدن یخ، ته دیگ و… با دندانهای طبیعی بسیار آسیب‌زاست. این آسیب در مورد دندان کامپوزیت شده بسیار جدی‌تر است و در صورت عدم مراقبت احتمال شکستگی یا لب‌پریدگی در آنها بسیار بیشتر می‌شود.
۲- عاداتی مثل نگه‌داشتن سوزن، گیره مو یا هر جسم خارجی دیگر با دندان باعث آسیب به کامپوزیتها می‌شود. در واقع آن چیزی که طول عمرکامپوزیت دندان را تضمین می‌کند نحوه نگهداری آن است.
۳- مسواک و نخ دندان و سایر مراقبت‌های بهداشتی که به صلاحدید پزشک به شما توصیه می‌شود لازم است کاملا دقیق و منظم انجام شود تا از رخ دادن پوسیدگیهای بعدی جلوگیری شود.
۴- ویزیت‌های متناوب خود را برای بررسی سلامت کامپوزیت و دندانهایتان در برنامه سالیانه خود بگنجانید.
۵- مصرف مواد رنگی مثل چای و قهوه و دخانیات (سیگار و قلیان) را در تمام درمان‌های زیبایی باید به حداقل رساند. تاثیر مواد رنگی در مورد کامپوزیت دندان (مواد همرنگ دندان) بیشتر از لمینت سرامیکی دندان و روکش دندان است. این مراقبت در بلیچینگ دندان هم بسیار اساسی است.
کامپوزیت دندان در صورت شکستگی باید ترمیم شود.
